ADALET BAKANLIĞI

Cumhuriyet devlet teşkilâtında adalet işlerinin bağlı olduğu en yüksek idare yeridir. Başında, Başbakan tarafından tâyin edilen Adalet Bakanı bulunur. 2 Mayıs 1920 tarihli ve 2 numaralı “Büyük Millet Meclisi îcra Vekillerine dair Kanun”un birinci maddesiyle “Adliye Mezahip Vekâleti” adıyla kurulmuştur.

Adalet Bakanlığının merkez teşkilâtı Müsteşarlık, Hukuk, Ceza ve Zat işleri Umum Müdürlükleri, Ceza ve Tevfik Evleri Umum Müdürlüğü, Adlî Tıp İşleri Umum Müdürlüğü özel Kalem Müdürlüğü, Levazım Müdürlüğü, Evrak Müdürlüğü. Merkez Bürosu, Teftiş Kurulu ve Başkanlığı ve belli Meclis Komisyonlarından ibarettir.

Adalet Bakanlığının bütün mahkemeler ve icra daireleriyle savcılıklar üzerinde teftiş hakkı vardır. Bu hakkını Teftiş Kurulu kanalı ile kullanır. Ancak, Anayasa gereğince, mahkemeler bağımsız olduğundan, bu denetlemenin hüküm ve kararlarla hiçbir ilgisi yoktur. Mahkemelerin hüküm ve kararlarını değiştirmeleri yolunda herhangi bir emir verilemez.

Adalet Bakanı, Bakanlığın bütün işlerinin başı ve sorumlusudur. Müsteşar, Bakanın vazifesinde en büyük yardımcısıdır. Ceza İşleri Umum Müdürlüğü, Ceza mahkemeleri ve içinde ceza hükümleri bulunan kanunlarla ilgili bütün işlerde söz ve vazife sahibidir. Hukuk İşleri Umum Müdürlüğü, Hukuk mahkemeleri ve kanunları üzerin, de söz ve vazife sahibidir. Ceza ve Tevkif Evleri Umum Müdürlüğü, Ceza ve Tevkif Evlerini idare eder. Zat işleri Umum Müdürlüğü, Bakanlık ve adalet kadrosunun tâyin, terfi ve sicil işleri ile uğraşır. Teftiş Kurulu, mahkemelerin çalışma tarzını, Bakanlık memurlarının genel durumunu, ceza evlerini, savcılıkları teftiş etme vazifesini taşır.

Category: adalet, adalet bakanlığı, bakanlık, devlet