HATTATLIK

Güzel yazı sanatı. Her alfabenin değişik yazılışları vardır. Bu değişik yazılış şekilleri, hattatlık sanatını (ya da hat sanatı) meydana getirir. Böyle bir sanata en uygun alfabe, Arap alfabesi olduğu için, bu yazı ile güzel el yazıları yazmak Osmanlılarda ve Doğu İslâm dünyasında başlıca el sanatlarından biri haline gelmiştir.

Osmanlılar devrinde hattatlık, bütün Doğu İslâm dünyası hattatlığından çok ileri gitmiş ve sanat eseri olacak değerde pek çok eserler veren hattatlarımız yetişmiştir.

Hattatlıkta, eski harflerle kullanılan yazı çeşitleri şunlardır. Celî (her çeşit yazının uzaktan okunacak kadar irice olanı), Kufi (harflerin köşeleri gönyeli olarak ve daha çok enlilemesine uzantılarak yazılan, İslâmlığın ilk devirlerinde icat edilmiş bir yazı çeşidi), Nesih (Kur'anların yazılışında, basma kitaplarda kullanılan derli toplu yazı), Divanî (fermanlarda kullanılan süslü yazı), Rik'a (el yazısı ola Tak kullanılan çok sade yazı şekli), Sülüs (levhalarda, kitabelerde kullanılan ahenkli ve her türlü şekle uygun yazı çeşidi. Osmanlılarda bu çeşide büyük hattatlar yetişmiştir), Reyhanı (sülüs'e benzeyen, fakat daha açık ve belli bir yazı çeşidi, Siyakat (yatay çizgilere fazla önem verilen yazı çeşidi) Tâlik (İran'dan alınma eğri ve çok ahenkli bir yazı çeşidi. Bu yazı çeşidinin de büyük hattatları Osmanlılar arasında yetişmiştir).

Category: bilimsanat, hattatlık