Bilgi-wiki
BAKTERİSİD
Bakteri öldüren - Bakterilerin yaşamasına engel olan bütün maddelere verilen ad. İnsan ve hayvan organizmalarında, hücre ve sıvılarda, ve bazı cisimlerde (bazı...
TOPLUMBİLİM
İnsan topluluğu hayatını ve onu yöneten kanunları inceleyen bilim. Yeni bilimlerden biridir kuruluşu iki yüz yılı geçmez. Toplumsal olaylar tarihin incelemeleri arasında...
TARİH
İnsan toplumlarının, zaman ve yer gösterilerek ve doğru olarak kültür ve medeniyetlerini inceleyen, hayatlarını, çeşitli ilişkilerini anlatan bir bilim.İnsan topluluklarının yaşayışları (klan,...
TABİ SANATI
El ya da makine ile basınç yapmak, bir ya da çok renkte boya kullanmak suretiyle, kâğıt, karton, parşömen selefon, kumaş, deri, muşamba,...
SERAMİK
Su ile hamur haline getirilen bir çeşit topraktan yapılan, fırında pişirilmek suretiyle sertleştirilen çanak, çömlek gibi eşyaya ve bunları yapmak sanatına verilen...
SANAT
Genel bir anlatışla, düşünülen bir şeyi meydana getirmek özelliğindeki bilgilerin uygulanmasına ve o işi meydana getirmek için bilgi ve zekânın kullanılmasına denir....
PSİKOLOJİ
Duyum, heyecan, düşünme gibi olguları ve bunların kanunlarını inceleyen bilim; ruhbilim. Psikolojinin öbür bilimlerden önemli ayrıntıları vardır. Bu ayrıntılar da psikolojik olaylarda...
PALEONTOLOJİ
Dünya üzerinde yüz binlerce yıl önceki hayatı inceleyen bilim, eskivarlık bilim. Fosiller üzerinde çalışan bir bilimdir. Dünya üzerindeki devir değişimleri, değişik Jeolojik...
OTOPSİ
Ölümün sebebini anlamak için cesedi açma işi. Otopsi, savcının ve yargıcın gerekli gördüğü hallerde, adlî tıpla ve patolojik anatomi ile ilgili hekimler...
OPERET
Eğlenceli ve hafif konular üzerinde yazılıp bestelenmiş, kısmen konuşmalı, kısmen de besteli sahne eseri. Operetlerin özellikle müzik kısmı çabuk öğrenilir ve kulakta...
OTOPSİ
Ölümün sebebini anlamak için cesedi açma işi. Otopsi, savcının ve yargıcın gerekli gördüğü hallerde, adlî tıpla ve patolojik anatomi ile ilgili hekimler...
OPERA KOMİK
İçinde şarkı ile konuşmanın birlikte olabildiği yarı ciddi, yarı komik sahne eseri. XVIII. yüzyılın ikinci yarısında gelişmiştir. ...
OPERA
İçindeki konuşmalar müzikli olan ve bir orkestra'nın katılmasıyla oynanan şarkılı, manzum yazılmış yüksek sahne eseri. Operaya “lirik dram” adı da verilir. Operanın...
MOZAYIK
Bir santimetre boyunda ve küçük kareler şeklinde renkli taş ya da cam parçalarıyla yapılmış duvar resimleri ve zemin döşemelerine verilen ad. Sanat...
MÜZİK
Türlü sesleri, kulağa hoş gelecek şekilde dizme sanatına verilen ad. Güzel sanatların bir kolu olan müzik, insanlığın doğuşu ile başlamıştır. İlkel toplumlarda...
MİTHOLOGİA
Yunanca “mithos masal”, “logos, bilgi” kelimelerinden gelme, efsaneler bilgisi anlamında bir deyim. Mithologia bir millet tarafından icat edilen efsanelerin, tümünü içine alan...
MİNYATÜR
Eski el yazması kitaplara boya ve yaldızla çok dikkatli ve ince olarak eski usulde yapılan resimlere verilen adı. Çinliler ve Türklerden İranlılara,...
METEOROLOJİ
Hava olaylarından ve onların etkilerinden söz eden bir bilim, Meteoroloji, hava olaylarım fizik matematik ve istatistik metotlarına göre inceler. ...
MANTIK
Zihnimizin doğruyu bulma ve bilme için yaptığı işlemlerin dayandığı kuralları gösteren bilim. Mantık, insan düşünüşünü konu olarak ele aldığı için insanı inceleyen...
KİTAP
Bir ya da birkaç konuya dair eli yazılmış ya da matbaada basılmış sahifelerden ibaret yaprakların, bir arada birleştirilmesi ile meydana getirilen, okumaya...
KÜBİZM
Avrupa'da 1910 da ortaya çıkmış bir sanat akımı. Resim, mimarlık gibi sanat kollarında, eşyayı geometrik şekiller halinde göstermek esasını güder. ...
KARİKATÜR
Bir kişinin bir şeyin ya da bir olayın tuhaf ve gülünç taraflarını meydana koyacak şekilde yapılan resim. Karikatürler, güdülen amaçlara göre, şaka...
LİTOGRAFİ
Kalker bir taş üzerine, yağlı bir madde ile çizilmiş yazı ve resimleri basma suretiyle çoğaltma sanatı, taş basması. XVIII. yüzyılda Bavyeralı Senefelder...
LABORATUAR
Bilimsel incelemeler, deney ve çeşitli hazırlıklar için kurulmuş, içinde gerekli âletler ve maddeler bulunan yer. Her bilim dalına ya da araştırması yapılacak...
JEOLOJİ
Yer'in halinden bahseden bir ilim, yer bilimi. Jeoloji yerin yalnız şeklini değil, oluşunu, yapısını, çeşitli devirlerde geçirdiği ve hâlâ geçirmekte olduğu değişiklikleri...
HAMAM
Genel yıkanma yerleri (Evlerdeki yıkanma yerlerine de hamam denir). Hamam denilen genel yıkanma yerleri, eski Romalılar ve Bizanslılarda da yapılmışsa da buharla...
HİYEROGLİF
Eski Mısır yazısı. Mısır medeniyetinin en güzel ve en başarılı eserlerinden biridir. Bir takım resimlerden ibarettir. Önceleri, anlatılmak istenen eşyanın resmini çizmekle...
HİTABET
Bir fikri, bir dâvayı dinleyicilere benimsetmek, onları bu fikre, dâvaya inandırmak için söz söyleme işi ya da sanatı. Bu işi yapan kişiye...
HİSTOLOJİ
Dokuların yapısını inceleyen bilim; dokubilim. Ayrı bir bilim dalı olmakla beraber, organlarla doku ve hücrelerin oluşumunu inceleyen embriyoloji ile bir bütün meydana...
HİPOTEZ
Bazı olayların sebeplerini açıklamak için geçici olarak kabul edilen bir varsayım. Bütün deneyli olaylar, ilkin zihindeki bir tasarlama ile başlar. Bilgin ya...
HEYKEL
Herhangi bir canlının, çoklukla insanın göründüğü şekilde yapılmış biçimi. Heykel kelimesi, çoklukla tam vücutlu eserlere verilir. Bunların bele kadar olanlarına “büst” adı...
HATTATLIK
Güzel yazı sanatı. Her alfabenin değişik yazılışları vardır. Bu değişik yazılış şekilleri, hattatlık sanatını (ya da hat sanatı) meydana getirir. Böyle bir...
HALI
Yere yaymak, mobilya üstüne serilmek, duvarlara süs olarak asılmak için yünden ya da ipekten örülen ya da dokunan değişik büyüklüklerdeki örtü. Yapılış...
GRAFOLOJİ
El yazısından yazarın karakter ve duygularını anlamayı amaç edinen çalışma, yazı bilgisi. 1622 yılında Baldo adlı bir İtalyan tarafından çalışarak meydana getirilmiştir....
GEOMETRİ
Mekân kavramını kendine konu alan Matematik bilimi. Geometri, mekânda yer alan şekiller arasındaki zorunlu bağları ve oranları bulur. Bu şekiller, ya çizgiler...
GÜZEL SANATLAR
İnsanda heyecan ve hayranlık uyandıran sanatlar. Bu sanatlar marangozluk, demircilik, dülgerlik gibi, el işinden çok ,ruh ve duyguyu ilgilendiren sakatlardır.Güzel sanatlar içine,...
GRAFİK
Bir olayın yürüyüşünü göstermeyi ya da birkaç şey arasında karşılaştırma yapmaya yarayan türlü çizgilerden meydana gelmiş şekil. Grafikler, biri pratik öbürü bilimsel...
GENETİK
Bitkilerde ve hayvanlarda soy çekimi denen olayı inceleyen biyoloji şubesi. Bu bilim kolu, aynı soya bağlı fertlerin özelliklerini incelemek yolu ile ana...
FELSEFE
Genel olarak varlıkların, prensiplerin ve sebeplerin genel bilimi şeklinde tarif edilen bilim. Yunanca filos (dost) ve sofia (bilim) kelimelerinden meydana gelmiştir ve...
FİZİK
Maddenin özelliklerini ve niteliklerini değiştirmeyen olay ve hareketlerini inceleyen ve bunları kanunlara bağlayan bilim. Bir olayın fizik bilimi bakımından incelenmesi, ancak maddenin...
FOTOĞRAFÇILIK
Işık aracı ile resim çıkarmak usul ve sanatı 1829 yılında Nicephore Niepce (1765 - 1833) ve Jacques Daguerre (1789 - 1851) adlı...
FİZYOLOJİ
Bitki ve hayvanları meydana getiren doku ve organların vazifelerini ve bunları nasıl yerine getirdiklerini araştıran bilim şubesi. Fizyoloji, biyolojinin bir kolu sayılmaktadır....
FİGÜR
Resim ve heykelde insan ve hayvan şekillerine verilen ad. Bir tablodaki figürler denildiğinde, o tablodaki insan ve hayvan resimleri anlaşılır. Figür genel...
ESTETİK
Tabiatta ve sanatlarda güzelliğin şartlarından ve güzelin insan ruhunda uyandırdığı etkilerden söz eden bir bilim. Felsefenin bir şubesi sayılır. Güzelliğin ve güzel...
ESKRİM
Kılıç ya da süngü kullanmak sanatı ve bu sanatı elde etmek için yapılan talim ve oyun. İlkin savaşmak amacı düello yapmak ve...
EMPRESYONİZM
Fransızca “impression (tesir, intiba, izlenim)” kelimesinden alınmış bir akımın adı. Bu akımın adı, 1874 yılında, Manet , Monet , Pisaro , Sisley...
EİFFEL KULESİ
Paris'te Champs de Mars meydanında 1889 yılında milletlerarası sergi münasebetiyle, Fransız mühendisi Gustave Eiffel tarafından yapılmış olan kule. Yüksekliği 300 metre 65...
EHRAMLAR
Mısırda eski zamanlardan kalma piramit şeklindeki anıtlar. Bunlar, eski Firavunların ve hükümdarların türbeleri olarak yapılmış anıtlardır. Nil boyunca yüzlerce ehram vardır. Bunların...
EDEBİYAT
Güzel sanatlardan birine verilen ad. Edebiyat, düşünce ve duyguların, söz ya da yazı halinde güzel ve etkili bir şekilde anlatılması sanatıdır. Edebiyat,...
EBÜLHEVL
Mısır'da Cizre'de bulunan ve Avrupalılarca “Sphinx” adı ile bilinen aslan vücutlu, insan başlı ünlü anıt. 17 metre yükseklikte, 39 metre genişliktedir. Yerli...
DOLMEN
Tarihten önceki insanların, yere kapı şeklinde diktikleri taştan büyük anıtlar. Bunların ikisi, karşılıklı olarak ye re dikey olarak dikilmiş, üstlerine de yatay...
DÖĞME
Vücudun derisi üzerine iğne gibi sivri şeylerle çizilmek ve içine renk veren maddeler konulmak suretiyle yapılan resim, yazı ve şekiller. Döğme'nin eski...
DOLİKOSEFAL
Antropoloji biliminde kafatası şekillerinden birine verilen ad. Bu deyim karşılığı olarak Türkçede “uzunkafalı” kelimesi kullanılmıştır. Antropoloji, insan ırklarının tasnifinde, kafatasının biçimine göre...
DOKUMACILIK
Hayvansal, bitkisel ya da madensel tellerin (ipliklerin) alttan ve üstten geçilerek haç gibi örülmesinden meydana gelen yumuşak fakat dayanıklı şeyleri yapma sanatı....
DENEY
Bilimsel bir gerçeği göstermek için yapılan gözleme ya da deneyleme, Müsbet bilimlerde kanunları elde etmek için tabiatı tanımak gerektir. Tabiatı tanımak için...
DARWİNCİLİK
İngiliz biyoloji bilgini Darwin'in kurduğu teoriye verilen ad. Darwin'e göre canlılar yaşadıkları ortama uymak için mücadele etmek zorundadırlar. Bu bir hayat mücadelesi...
ÇOBANLIK
Genel olarak büyükbaş çiftlik hayvanların, daha çok bunlardan davar (koyun, keçi) grubunun bakımı sanatı. Bunları güdüp otlatana “çoban “denir. Birçok yerlerde, sığır...
ÇİÇEKÇİLİK
Yıllık ya da çok yıllık bitkileri yalnız çiçek, yaprak ve gövdelerinin estetik güzelliklerinden faydalanmak amacı ile üretilmesi sanatı. Çiçek yetiştiricileri, soğuk iklimlerde...
ÇİNKOĞRAFİ
Resimleri ve çeşitli şekilleri, kâğıda basmak için, bunların negatif benzerlerini çinko üzerine çıkarma sanatı.Çinkoğrafi, fotoğrafçılığın, matbaalığa tatbiki ile meydana gelmiştir. Bir dergi,...
ÇİNİ - ÇİNİCİLİK
Bir çeşit beyaz topraktan yapılan ve fırında pişirilen üzeri sırlı seramik işlerine verilen ad. Çini şeffaf değildir ve ışığa tutulduğunda ışık geçirmez.Çini,...
ÇİN ŞEDDİ
Çin'de M.Ö. III. yüzyılda imparator Cenk zamanında yapılmış olan büyük duvar. Liyau-Tung körfezi kıyılarından başlayarak Kansu bölgesinin kuzeybatısına kadar devam eden ve...
ÇEŞMİ BÜLBÜL
Bir şişe çeşidi. Eski Türk camcılığının en parlak devirlerinin ürünüdür. Bu şişeler sadece cam'dan yapılmayıp cam'a billur ve fayans'ın katılmasıyla yapılmıştır. Cam'a...
ÇEMBERLİTAŞ
İstanbulda Sultanahmet Beyazit arasındaki Diyanyolu'nda kızıl mermerden yapılmış tarihi bir sütun. Bizans İmparatoru Konstontinus zamanında burada bulunan büyük bir meydanda kurulmuştur. İmparator...
COĞRAFYA
Toprak iklim, ırk, millet, dil, ürün gibi çeşitli yönlerden yeryüzünü tanımlayan ve birçok kollara ayrılmış bilim. Coğrafyanın ayrıldığı kollardan başlıcaları şunlardır: Ekonomik...
CALVENİZM
Calvin tarafından kurulan bir hırıstiyan doktrini. Calvin'in "Hıristiyan dini öğretimi" adlı eserinde esaslarını açıkladığı bu doktrine göre esas prensip Tanrının mutlak hükümranlığıdır....
AKROPOL
Yunanca “şehir tepesi” manâsına gelen ve eski Yunan şehirlerinin iç kalelerine verilen ad. Aynı zamanda kale vazifesini gören Akropollerin içinde tapınaklar bulunur...
AHİRET
Bazı dinlere ve ilkel insanların inanışlarına göre, insanların, ruh olarak, bedenle birlikte ya da başka bir bedene bürünmüş halde yaşamaya devam ettikleri...
AHİRET
Bazı dinlere ve ilkel insanların inanışlarına göre, insanların, ruh olarak, bedenle birlikte ya da başka bir bedene bürünmüş halde yaşamaya devam ettikleri...
AFOROZ
Hıristiyanlıkta birinin kiliseye kabul edilmemesi ve din dışı sayılması, Bu ceza Hıristiyanlığın ilk yıllarından itibaren din inanışlarından ayrılanlara verilmiş. Ortaçağda Papa'lar ve...
ADEM VE HAVVA
Din kitaplarına göre dünyaya ilk olarak gelen erkek ve dişi insan. İbranilerin din kitabı olan Tevrat, Adem ive Havva'nın ilk insan olduklarını...
ADAK
Herhangi bir işin ya da bir niyetin olması için kesilen kurban ya da Peygamber İbrahim'in oğlunu Tanrıyaadadığı sırada, bir meleğin buna engel...
ABDEST
Müslümanların, namaz kılmak için yapmaları gerekli olan temizlenme işlemine verilen ad. Böylece, ibadet sıra. smda, Müslümanların, Tanrı'nın huzuruna temiz olarak çıkmaları sağlanmış...
CAPİTOLİUM KURDU
M. Ö. 500 yılından kalma tunçtan yapılmış bir Etrusk heykeli. Esere XVI. yüzyılda Romulus ve Remus ikizleri ilâve edilmiştir. Şimdi Roma'da Konservatörler...
CAMBAZLIK
İp üstünde dans etmek ve çeşitli hünerler göstermek sanatı. Cambazlık sanatı, metotlu ve enerjik bir çalışma sonucu elde edİLebilir. Bu sanatta ilerlemiş...
CAM MOZAİK
Küçük küp şeklinde kesilen renkli camlardan yapılmış duvar resimlerine verilen ad. Renkli küçük taş parçalarından yapılmış "taş mozaikler" önceleri Pompei'de kullanılmış; bu...
BÜYÜTEÇ
Çoklukla küçük cisimleri daha büyük görebilmek için, bu cisimlerle göz arasına konan yakınsak mercek, pertavız. Büyüteçlerde odak uzaklıkları küçüktür. İncelenecek cisim büyüteç...
BOLOMETRE
Bir cins dirençli termometre. Langley'in bulduğu bolometre milyonda bir dereceye kadar sıcaklık değişmelerini gösterebildiği gibi, kırmızı ötesi ışınımların incelenmesinde, ışıma enerjisinin ölçülmesinde...
BÜST
İnsan bedeninin, göğüsten yukarı bir bölümü içine alan heykel. Büst, taş, mermer, ağaç, seramik, alçı ve benzerlerinden yapılabilir. Büst sanatı, özellikle Rönesans...
BUYYON
Mikropların üremeleri için, birçok sun'i besi yerlerinin esasını meydana getiren ve bakteriyoloji lâboratuarlarında kullanılan maddelerden biri. Buyyon, yağ ve sinirlerinden ayrılan sığır...
BRAKİSEFAL
Antropoloji biliminde kafatası şekillerinden birine verilen ad. Bu deyim karşılığı olarak Türkçede “kısakafalı” kelimesi kullanılmıştır. Antropoloji bilimi, insan ırklarının tasnifinde kafatasının biçimine...
BOTANİK
Bitkilerden söz eden bilim. Botanik bitkilerle ilgili çeşitli problemlere cevap vermek istediğinden birçok kollara ayrılır: 1- Morfoloji (bitkilerin iç ve dış yapılarını...
BİYOKİMYA
Hayat belirtilerinin temeli olan kimya reaksiyonlarını ve canlıların kimyasal yapısını inceleyen bilim. Biyokimya biyoloji meselelerinin aydınlatılması için organik ve anorganik kimya, fizikokimya,...
BAER KANUNU
Dünya üzerinde serbestçe hareket edebilen bir cismin, dünyanın dönmesi sebebi ile hareket doğrultusunda gösterdiği sapmayı açıklayan kanun. İlk defa 1860 yılında Ernst...
BEHAVİORİZM
Modern psikoloji akımlarından biri. İngilizce “Behavior = davranış” kelimesinden yapılmış bir deyimdir ve Türkçeye “davranış - alışkanlık ruhbilimi” olarak geçmiştir.Behaviorizm, 1912 yılında...
BAROMETRE
Atmosfer basıncını ölçmek için kullanılan âletlere verilen ad. Atmosfer basıncının varlığını göstermek ve belli bir sayı ile değerini bulmak için ilk deney,...
BAROK ÜSLÛBU
Avrupa'da XVI. yüzyıl ortalarından XVIII. yüzyıl ortalarına kadar devam eden bir sanat akımını tarif etmek için kullanılan deyim. Klasik Rönesans üslûbunun,eğri doğru...
BALON
Atmosfer içinde yükselmek ya da orada dengede durmak için hafif ve gaz geçirmez kumaştan yapılmış, yoğunluğu havanınkinden az olan bir gazla doldurulmuş...
BALET
Bir konuyu, müzik refakatinde ve dekor yardımıyla sahnede sözsüz olarak canlandıran tek yada birkaç kişinin birlikte yaptığı danslar ve minetik hareketler serisi....
BAŞ
Beyni, dokunma duygusunun bir kısmı ile öbür duygu organını, solunum ve sindirim organlarının ilk kısımlarını taşıyan vücut parçası, insanlarda boynun yukarısında şişkin...
BAKTERİYOFAJ
Bakteri yiyen - Canlı bakterilerin büyümesine engel olan, onları eriten ve ancak elektron mikroskopla görülebilen bir ültravirüs. Süzgeçlerden geçen ve kültürden kültüre...
BAKTERİ
Bitkilerin en aşağı katında (protophyte) yer alan, tabiatta en yaygın olan insanı, hayvan ve bitkilerde hastalık yapıcılar arasından en geniş yer tutan,...
AYAK
İnsan ve hayvanın yürümesine yarayan bacak bileğinden sonra gelen kısım, Yere gelen kısmına taban, sırtına ayak sırtı, arkadaki kabarık bölüme de topuk...
BAŞBAKAN
Hükümet işlerinden sorumlu olan hükümet başkanı. Türk Anayasası'na göre Başbakan'ı , Cumhurbaşkanı, Milletvekilleri arasından seçer. Başbakan, Bakanlar Kurulunu meydana getirecek şahsiyetleri (Bakanlar)...
BAKANLAR KURULU
Türkiye Büyük Millet Meclisinin yürütme organına Bakanlar Kurulu adı verilir. Cumhurbaşkanı tarafından seçilen Başbakan ve Başbakan tarafından seçilen Bakanlar, Türkiye Büyük Meclisi...
